അദ്ധ്യായം 11:-
ഗവൺമെന്റ് ധർമ്മങ്ങളും വ്യാപ്തിയും.
ആമുഖം ( Introduction ) എല്ലാ ആധുനിക സമ്പദ് വ്യവസ്ഥകളിലും ഗവൺമെന്റുകൾ ഒരു പ്രധാന പങ്കുവഹിക്കുന്നുണ്ട് . മുതലാളിത്ത സമ്പദ് വ്യവസ്ഥകളിൽ പോലും മൊത്തം ചെലവിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഘടകം പൊതു ചെലവാണ് . പൊതുചെലവുകൾ ബജറ്റിലൂടെയാണ് വെളിപ്പെടുത്തുന്നത് . ഈ അധ്യായത്തിൽ നമുക്ക് ആദ്യം ഗവൺമെന്റ് ബജറ്റിന്റെ ഘടകങ്ങൾ ചർച്ചചെയ്യാം . ഇത് വിവിധ വരുമാന സ്രോതസ്സുകളെക്കുറിച്ചും ചെലവുകളുടെ ഇനങ്ങളെക്കുറിച്ചും നമുക്ക് അറിവുനൽകും . തുടർന്ന് വരുമാനവും ചെലവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വിവിധതരം ബജറ്റുകളെ ക്കുറിച്ച് നമുക്ക് ചർച്ചചെയ്യാം : മിച്ച ബജറ്റ് , സന്തുലിത ബജറ്റ് , കമ്മി ബജറ്റ് . വിവിധതരം കമ്മികളും അവയുടെ പ്രാധാന്യവും ഇവിടെ പരിശോധിക്കാം . തുടർന്ന് ധനനയം ചർച്ചചെയ്യും . ഉയർന്ന കമ്മി ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളോടു കൂടിയ ഉയർന്ന കടത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു . അതിനാൽ , കടം സംബന്ധിച്ച വിഷയം ചർച്ച ചെയ്തു കൊണ്ട് ഉപസംഹരിക്കാം .
ഗവൺമെന്റ് ബജറ്റ് അർത്ഥവും അതിന്റെ ഘടകങ്ങളും ( Government Budget Meaning and its Components ) ഭരണഘടന നിബന്ധന പ്രകാരം ( ആർട്ടിക്കിൾ 112 ) വർഷംതോറും ഗവൺമെന്റ് അതിന്റെ പ്രതീക്ഷിത വരവുചെലവുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു പ്രസ്താവന പാർലമെന്റിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നു . ഇതാണ് ബജറ്റ് . ഗവൺമെന്റിന്റെ വരവുചെലവുകളുടെ വാർഷിക ധനകാര്യ പ്രസ്താവനയാണ് ഇത് . ഇന്ത്യയിലെ ധനകാര്യ വർഷം ഏപ്രിൽ 1 മുതൽ മാർച്ച് 31 വരെയാണ് .
ബജറ്റിനെ റവന്യൂ ബജറ്റ് , മൂലധന ബജറ്റ് എന്നിങ്ങനെ തിരിച്ചിരിക്കുന്നു .
I. റവന്യൂ ബജറ്റ് ( Revenue Budget ) റവന്യൂ വരുമാനവും റവന്യൂ ചെലവും ഉൾക്കൊ ള്ളുന്നതാണ് റവന്യൂ ബജറ്റ് അഥവാ റവന്യൂ അക്കൗണ്ട് .
II. മൂലധന ബജറ്റ് ( Capital Budget ) മൂലധന വരുമാനവും മൂലധന ചെലവും അട ന്നതാണ് മൂലധന ബജറ്റ് അഥവാ മൂലധന അക്കൗണ്ട് .
ഗവൺമെന്റ് ബജറ്റിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ ( Objectives of Government Budget ) എല്ലാ സർക്കാരുകളും അവരുടെ ജനങ്ങളുടെ ക്ഷേമം വർധിപ്പിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു . ഇതിനായി ഗവൺമെന്റുകൾ ചില ധർമങ്ങൾ വഹിക്കുന്നു . ഈ ധർമങ്ങളും അവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചെലവുകളുടെ ഇനങ്ങളും മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കാം .
1. വിനിയോഗ കര്ത്തവ്യം. ( Allocation Function ) : പൊതു വസ്തുക്കൾ എല്ലാവർക്കും ലഭ്യമാക്കുകയും അവയ്ക്കുവേണ്ടി വിഭവങ്ങൾ ക്രമീകരിക്കുകയും ഫലപ്രദമായ രീതിയിൽ അവ വിഭജനം നടത്തുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് വിനിയോഗ ധർമം എന്നതു കൊണ്ടർത്ഥമാക്കുന്നത് . ഈ ധർമത്തക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോൾ സാധനങ്ങളെ പൊതുവസ്തു , സ്വകാര്യ വസ്തുക്കൾ എന്നിങ്ങനെ രണ്ടായി തരംതിരിക്കേണ്ടതുണ്ട് .
ആളുകൾ അവരുടെ ആവശ്യകതകളിൽ ഭൂരി ഭാഗവും വിപണിയിൽ നിന്ന് വാങ്ങുന്നു . എന്നാൽ വിപണിക്ക് നൽകാൻ കഴിയാത്ത ചില ചരക്കുകളും സേവനങ്ങളുമുണ്ട് . ദേശീയ പ്രതിരോധം , പോലീസ് , ജുഡീഷ്യൽ സേവനങ്ങൾ , പൊതു പാർക്കുകൾ , പൊതുഭരണം തുടങ്ങിയ വസ്തുക്കളും സേവനങ്ങളും പൊതുവസ്തുക്കൾ ( public goods ) എന്നറിയപ്പെടുന്നു .
വിപണയിൽ നിന്ന് വാങ്ങുന്ന വസ്തുക്കളാണ് സ്വകാര്യ വസ്തുക്കൾ ( private goods ഭക്ഷ്യ വസ്തുക്കൾ , വാഹനങ്ങൾ , വസ്ത്രങ്ങൾ തുടങ്ങിയ സാധനങ്ങളും , മെഡിക്കൽ സേവനങ്ങൾ , നിയമപരമായ സേവനങ്ങൾ , സിനിമകൾ പോലുള്ള വിനോദം തുടങ്ങിയ സേവനങ്ങളും വിപണിയിൽ നിന്ന് വാങ്ങുന്ന വസ്തുക്കളാണ് . സ്വകാര്യവസ്തുക്കൾ പ്രതിയോഗികളുള്ളതാണ് ( rivalrous ) , അതായത് , ചിലർ ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നത് മറ്റുള്ളവർക്ക് ഇവയുടെ ഉപഭോഗം കുറയ്ക്കും . എന്നാൽ പൊതുവസ്തുക്കൾ അങ്ങനെയല്ല . അവ എല്ലാവർക്കും ലഭ്യമാണ് .
സ്വകാര്യവസ്തുക്കളും പൊതുവസ്തുക്കളും തമ്മിലുള്ള മറ്റൊരു വ്യത്യാസം പൊതുവസ്തുക്കൾ ഒഴിവാക്കാവുന്നവയല്ല ( non – excludable ) എന്നതാണ് . അതായത് ഈ വസ്തുക്കളുടെ ഉപഭോഗത്തിൽനിന്ന് ആരെയും ഒഴിവാക്കാൻ കഴിയില്ല . സ്വകാര്യ വസ്തുക്കൾ ഒഴിവാക്കാവുന്നവയാണ് . ഉദാഹരണമായി , ഒരു സ്റ്റേഡിയത്തിലെ ഫുട്ബോൾ മത്സരം കാണാൻ ടിക്കറ്റ് എടുക്കുന്നവരെ മാത്രമേ അനുവദിക്കുകയുള്ളൂ . ടിക്കറ്റെടുക്കാത്തവരെ ഒഴിവാക്കുന്നു . എന്നാൽ പ്രവേശനം സൗജന്യമായ ഒരു പൊതുപാർക്കിലെ സാഹചര്യം ഇതല്ല . പൊതുവസ്തുക്കൾക്ക് നിശ്ചിത ഫീസ് ചുമത്തുന്നത് പ്രയാസമാണ് . സൗജന്യമായി ലഭിക്കുന്ന വസ്തുക്കൾക്ക് ജനങ്ങൾ പണം നൽകില്ല . പണം നൽകാതെ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഇക്കൂട്ടരെയാണ് സൗജന്യക്കാർ ( free riders ) എന്നു വിളിക്കുന്നത് . ഇത്തരം സൗജന്യ യാത്രികരെ പൊതുവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽനിന്ന് ഒഴിവാക്കാൻ കഴിയില്ല . അതുകൊണ്ടാണ് അത്തരം വസ്തുക്കൾ ഗവൺമെന്റ് സൗജന്യമായി നൽകുന്നത് .
എന്നിരുന്നാലും , പൊതുവ്യവസ്ഥയും പൊതു ഉൽപാദനവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം മനസ്സിലാക്കുക എന്നത് പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു . പൊതുമേഖലയോ സ്വകാര്യമേഖലയോ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന വസ്തുക്കൾ ഗവൺമെന്റ് സൗജന്യമായി നൽകുമ്പോൾ അതിനെ പൊതുവ്യവസ്ഥ ( public provision ) എന്നു പറയുന്നു . ഇത്തരം പൊതുവ്യവസ്ഥക്കുള്ള ധനസഹായം ഗവൺമെന്റിന്റെ വരുമാനത്തിൽനിന്നാണ് നൽകുന്നത് . ഗവൺമെന്റ് ചരക്കുകൾ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുമ്പോൾ അതിന്റെ പൊതു ഉൽപാദനം ( public production ) എന്നു പറയുന്നു .
2. പുനർവിതരണ ധർമം ( Redistribution Function ) . വരുമാനത്തിലും സ്വത്തിലുമുള്ള അസമത്വം കുറയ്ക്കാൻ ഗവൺമെന്റ് ചെയ്യുന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളെയാണ് പുനർവിതരണ ധർമം എന്നതുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത് .
വരുമാനത്തിന്റെ ന്യായമായ വിതരണം സാധ്യമാക്കാൻ എല്ലാ ഗവൺമെന്റുകളും ശ്രമിക്കുന്നു . സ്വകാര്യമേഖലയ്ക്കായി ( സ്ഥാപനങ്ങളും കുടുംബങ്ങളും ) ലഭിക്കുന്ന ദേശീയ വരുമാനത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് സ്വകാര്യ വരുമാനം . സ്വകാര്യവരുമാനത്തിൽനിന്ന് കുടുംബങ്ങൾക്കു ലഭിക്കുന്നതാണ് വ്യക്തിഗത വരുമാനം . വ്യക്തിഗത വരുമാനത്തിൽനിന്ന് നികുതികൾ അടയ്ക്കേണ്ടതുണ്ട് . അതിനാൽ , വ്യക്തിഗത വരുമാനത്തിൽ നിന്നും നികുതികൾ കുറച്ചതാണ് വിനിയോഗയോഗ്യ വരുമാനം (disposable income ). പൊതുമേഖലയ്ക്ക് ലഭിക്കുന്ന ഭാഗമാണ് പൊതുവരുമാനം .
വ്യക്തിഗത വരുമാനത്തിലെ വലിയ അസമത്വങ്ങൾ ന്യായയുക്തമല്ല . അതിനാൽ , വരുമാനത്തിന്റെ ന്യായമായ വിതരണം സാധ്യമാക്കുന്നതിന് ഗവൺമെന്റ് സമ്പന്നരുടെ മേൽ ഉയർന്ന നിരക്കിൽ നികുതി ചുമത്തുകയും ഈ പണം വിവിധ കർമ്മപദ്ധതികളിലൂടെ പാവപ്പെട്ടവരിലേക്ക് എത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു . ഉദാഹരണത്തിന് , ഇന്ത്യയിൽ ജൻധൻ അക്കൗണ്ടുകളി ലൂടെ നേരിട്ടുള്ള ആനുകൂല്യ കൈമാറ്റം ( Direct Benefit Transfer – DBT ) വഴി ഗവൺമെന്റ് പാവപ്പെട്ടവരിലേക്ക് പണം കൈമാറുന്നു . ഇതാണ് പുനർവിതരണധർമ്മം .
3. സ്ഥിരതാ ധർമം ( Stabilization Function ) . വില സ്ഥിരത , സാമ്പത്തിക സ്ഥിരത തുടങ്ങിയവ നിലനിർത്തുന്നതിനുള്ള ഗവൺമെന്റിന്റെ നടപടി കളാണ് സ്ഥിരതാ ധർമം എന്നറിയപ്പെടുന്നത് .
സാമ്പത്തിക വളർച്ച രേഖീയമല്ല , അത് ചാക്രികമാണ് . കമ്പോള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥകളിൽ കാലികമായി അഭിവൃദ്ധിയും മാന്ദ്യവുമുണ്ടാകുന്നു . അഭിവൃദ്ധിയുള്ള സാഹചര്യങ്ങളിൽ മൊത്തം ചോദനം മൊത്തം പ്രദാനത്തേക്കാൾ ഉയർന്നതായിരിക്കും . ഇത് പണപ്പെരുപ്പത്തിന് കാരണമാകുന്നു . നേരെ മറിച്ച് , സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്തിൽ മൊത്തം ചോദനം കുറവായിരിക്കുകയും അത് പണച്ചുരുക്കത്തിന് കാരണമാകുകയും ചെയ്യുന്നു . അത്തരം ചാക്രിക അസ്ഥിരതയിൽ അതിനെ സ്ഥിരപ്പെടുത്താൻ ഗവൺമെന്റിന് ഇടപെടേണ്ടതുണ്ട് . സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്തിൽ മൊത്തം ചോദനം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ഗവൺമെന്റ് നികുതികൾ വെട്ടിക്കുറയ്ക്കകയും പൊതുചെലവ് വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു . സാമ്പത്തിക ഉണർച്ചയിൽ ധനനയം ലക്ഷ്യമിടുന്നത് പൊതുചെലവ് കുറയ്ക്കുന്നതിനും നികുതി നിരക്ക് ഉയർത്തുന്നതിനുമായിരിക്കും . സാമ്പത്തികസ്ഥിരത കൈവരിക്കുന്നതിനെ ലക്ഷ്യം വെച്ചുകൊണ്ടുള്ള ഈ ധർമത്തെ ഗവൺമെന്റിന്റെ സ്ഥിരതാധർമം എന്നു പറയുന്നു .
വരുമാനങ്ങളുടെ വർഗീകരണം ( Classification of Receipts ) .
I. റവന്യൂ വരുമാനങ്ങൾ ( Revenue Receipts ) ഗവൺമെന്റിനു ബാധ്യതകളുണ്ടാക്കുകയോ ഗവൺമെന്റിന്റെ ആസ്തികൾ ക്ഷയിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യാത്ത വരുമാനങ്ങളാണ് റവന്യൂ വരുമാനങ്ങൾ . വരുമാനത്തെ ( A ) നികുതി വരുമാനമെന്നും ( B ) നികുതിയേതര വരുമാനമെന്നും രണ്ടായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു .
ഗവൺമെന്റിന് വിവിധ സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നും വരുമാനം ലഭിക്കുന്നു . ഈ സാതസ്സുകളെ സാമാന്യമായി രണ്ടായി തരംതിരിക്കാം . റവന്യൂ വരുമാനവും മൂലധന വരുമാനവും .
A) നികുതി വരുമാനം ( Tax Revenue ) നികുതികളിൽനിന്നുള്ള വരുമാനമാണ് നികുതി വരുമാനം . നികുതികളെ സാമാന്യമായി രണ്ടായി തരം തിരിക്കാം .
- ( 1 ) ആദായ നികുതി ( വ്യക്തികളുടെ മേൽ ചുമത്തുന്നത് , കോർപറേറ്റ് നികുതി വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ മേൽ ചുമത്തുന്നത് എന്നിവ പോലുള്ള പ്രത്യക്ഷനികുതികൾ
- ( 2 ) ചരക്കുസേവന നികുതി ( GST ) , കസ്റ്റംസ് ഡ്യൂട്ടി തുടങ്ങിയ പരോക്ഷ നികുതികൾ.
പ്രത്യക്ഷ നികുതികൾ ( Direct taxes ) വ്യക്തികൾക്കും സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും മേൽ ചുമത്തുന്ന നികുതികളാണ് പ്രത്യക്ഷ നികുതികൾ , അസമത്വങ്ങൾ കുറയ്ക്കുന്നതിനും സാമൂഹ്യനീതി കൈവരിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഒരു പ്രധാന ധനനയ ഉപകരണമാണ് പ്രത്യക്ഷ നികുതി . വ്യക്തിഗത ആദായനികുതി വർധമാനമാണ് ( progressive ) അതായത് , വരുമാനം വർധിക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് നികുതി നിരക്കും ഉയരുന്നു . കോർപറേറ്റ് നികുതി ആനുപാതികമാണ് . കോർപറേറ്റ് ലാഭത്തിന്റെ ഒരു നിശ്ചിത അനുപാതം ഗവൺമെന്റ് നികുതിയായി എടുക്കുന്നു .
നികുതികൾ ( Indirect taxes ) സാധന സേവനങ്ങൾക്ക് മേൽ ചുമത്തുന്ന നികുതികളാണ് പരോക്ഷ നികുതികൾ ചരക്കു സേവന നികുതി പോലുള്ള പരോക്ഷ നികുതികൾ ആനുപാതിക നികുതികളാണ് . അവശ്യ വസ്തുക്കളെ നികുതിയിൽ നിന്നും ഒഴിവാക്കിയിരിക്കുന്നു . പെട്രോളിയം ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ഉയർന്ന നികുതി ചുമത്തുന്നവയാണ് . ഉയർന്ന വരുമാനം സ്വരൂപിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു എളുപ്പമാർഗമാണിത് . ലഹരിവസ്തുക്കളായ ആൽക്കഹോളും പുകയിലയും ഭാരിച്ച നികുതി ചുമത്തപ്പെടുന്നവയാണ് .
( B ) നികുതിയേതര വരുമാനം ( Non – tax Revenue ) നികുതികൾക്ക് പുറമെയുള്ള സ്രോതസ്സുകളിൽനിന്നുള്ള വരുമാനത്തെയാണ് നികുതിയേതര വരുമാനം എന്നു പറയുന്നത് .
നികുതിയേതര വരുമാനത്തിൽ ഗവൺമെന്റിനു ലഭിക്കുന്ന പലിശയും ലാഭവിഹിതവും ഫീസ് പിഴകൾ മുതലായവയും ഉൾപ്പെടുന്നു . കേന്ദ്രഗവൺമെന്റ് സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കും സംസ്ഥാനങ്ങൾ തദ്ദേശ സ്വയം ഭരണ സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും വായ്പകൾ നൽകുന്നു . ഈ വായ്പകൾക്ക് ലഭിക്കുന്ന പലിശ ഗവൺമെന്റിന്റെ നികുതിയേതര വരുമാനമാണ് . അതുപോലെ , ലാഭത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളിൽനിന്നുള്ള ലാഭവിഹിതവും നികുതിയേതര വരു മാനങ്ങളിൽപ്പെടുന്നു . ഗവൺമെന്റ് നൽകുന്ന സേവനങ്ങൾക്കുള്ള ഫീസും അന്താരാഷ്ട്ര ഏജൻസികളിൽ നിന്നുള്ള ഗ്രാന്റും ( grants – in – aid ) നികുതിയേതര വരുമാനത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമാകുന്നു .
II. മൂലധന വരുമാനങ്ങൾ ( Capital Receipts ) ഗവൺമെന്റിന് ബാധ്യതകളുണ്ടാക്കുന്നതും ഗവൺമെന്റിന്റെ ആസ്തി കുറയ്ക്കുന്നതുമായ വരുമാനങ്ങളാണ് മൂലധന വരുമാനങ്ങൾ . ഗവൺമെന്റിന്റെ വരു മാനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഉറവിടം അതെടുക്കുന്ന വായ്പകളാണ് . ഈ വായ്പകൾ പലിശസഹിതം തിരിച്ചടയ്ക്കേണ്ടതുണ്ട് . വരുമാനത്തിന്റെ മറ്റൊരു ഉറവിടം ആസ്തികൾ വിറ്റുകിട്ടുന്ന പണമാണ് . ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ബിസിനസ്സ് നടത്തുന്നതിൽനിന്നും ഗവൺമെന്റുകൾ പിൻവാങ്ങിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ് . ഇത് സ്വകാര്യവൽക്കരണത്തിലേക്ക് നയിച്ചു . പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഒരു ഭാഗം ഓഹരികൾ ഗവൺമെന്റുകൾ വിറ്റുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു . ഓഹരി വിറ്റഴിക്കലിലൂടെയുള്ള ( disinvestment ) ഈ വരുമാനമാണ് 1991 മുതലുള്ള ഗവൺമെന്റിന്റെ വരുമാനത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഉറവിടം . കടമെടുക്കുന്നത് ഗവൺമെന്റിന്റെ ബാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്ന ഓഹരി വിറ്റഴിക്കൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ആസ്തികൾ കുറയ്ക്കന്നു . അതിനാൽ , ഗവൺമെന്റിന്റെ ബാധ്യതകൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുകയോ ആസ്തികൾ കുറയ്ക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന എല്ലാ വരുമാനങ്ങളേയും മൂലധന വരുമാനങ്ങൾ എന്നു നമുക്ക് പറയാം .
ഗവൺമെന്റ് ബജറ്റിന്റെ ഘടകങ്ങളെ താഴെ കാണിച്ചിരിക്കുന്ന വിധത്തിൽ ഒരു ചാർട്ടിലൂടെ സംഗ്രഹിക്കാം .
ചെലവുകളുടെ വർഗീകരണം ( Classification of Expenditure ) പൊതുചെലവുകളെ സാമാന്യമായി റവന്യൂ ചെല വുകളെന്നും മൂലധന ചെലവുകളെന്നും തരംതിരിക്കാം . പദ്ധതികളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മറ്റൊരു വർഗീ കരണം പദ്ധതി ചെലവുകൾ , പദ്ധതിയേതര ചെലവു കൾ എന്നിങ്ങനെയാണ് .
1. റവന്യു ചെലവുകൾ ( Revenue Expenditure ) ആസ്തികൾ ഉണ്ടാക്കുകയോ ബാധ്യതകൾ കുറയ് ക്കുകയോ ചെയ്യാത്ത ചെലവുകളാണ് റവന്യൂ ചെല വുകൾ . പതിവ് ക്രമത്തിൽ വരുന്ന ചെലവുകളാണ് റവന്യൂ ചെലവുകൾ . ഗവൺമെന്റ് ജോലിക്കാർക്കുള്ള ശമ്പളം , പെൻഷൻ , പലിശയടവ് തുടങ്ങിയവ റവന്യൂ ചെലവുകളാണ് .
റവന്യൂ ചെലവുകളെ താഴെ പറയുന്ന രീതിയിൽ തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നു ;
- (a)പദ്ധതി റവന്യൂ ചെലവുകൾ
- (b) പദ്ധതിയേതര റവന്യൂ ചെലവുകൾ
(a)പദ്ധതി റവന്യൂ ചെലവുകൾ ( Plan revenue expenditure ) അടുത്ത വർഷത്തേക്കുള്ള പദ്ധതിയിലെ പ്രോജ കളും സ്കീമുകളും നടപ്പാക്കുന്നതിനായി ബജറ്റിൽ വകയിരുത്തിയിട്ടുള്ള നിർദിഷ്ട ചെലവുകളാണ് പദ്ധതി ചെലവുകൾ . ഇതിൽ താഴെ പറയുന്നവ ഉൾപ്പെടുന്നു .
- കേന്ദ്ര പദ്ധതികൾ
- സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളുടെയും പദ്ധതികൾക്കുള്ള ധനസഹായം
ആദ്യകാലങ്ങളിലെ ബജറ്റ് പ്രമാണങ്ങളിൽ ചെലവുകളെ പദ്ധതി ചെലവുകളെന്നും പദ്ധതിയേതര ചെലവുകളെന്നുമാണ് തരംതിരിച്ചിരുന്നത് . പദ്ധതി ചെലവുകൾ കേന്ദ്രഗവൺമെന്റിന്റെയും സംസ്ഥാന ഗവൺമെന്റുകളുടെയും കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശങ്ങളുടെയും പദ്ധതികളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു . പഞ്ചവത്സര പദ്ധതികളുടെ ഭാഗമായാണ് ഈ ചെലവുകൾ വന്നിരുന്നത് . പഞ്ചവത്സര പദ്ധതികൾ നിർത്തലാക്കിയതിനാൽ ഇപ്പോൾ ഇത് പ്രസക്തമല്ല .
മുൻകാല വായ്പകൾക്കുള്ള പലിശയടവുകളാണ് ഇന്ത്യയിൽ റവന്യൂ ചെലവുകളിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഇനം . ഇത് നിശ്ചിത ആവശ്യത്തിനുള്ള ചെലവുകളാണ് . പ്രതിരോധ ചെലവുകളാണ് രാജ്യരക്ഷാ ചെലവുകൾ റവന്യൂ ചെലവുകളിലെ രണ്ടാമത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ഇനം . സബ്സിഡികളും ഗവൺമെന്റിന്റെ റവന്യൂ ചെലവുകളിലെ പ്രമുഖ ഭാഗമാവുന്നു . സൗജന്യമോ വിലകുറഞ്ഞതോ ആയ ഭക്ഷ്യ ധാന്യങ്ങൾ , സൗജന്യ വിദ്യാഭ്യാസം , കർഷകർക്ക് സൗജന്യ വൈദ്യുതി , സൗജന്യമോ ചെലവു കുറഞ്ഞതോ ആയ ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ മുതലായവയ്ക്ക് വരുന്ന ചെലവുകളാണ് സബ്സിഡികൾ .
2. മൂലധന ചെലവുകൾ ( Capital Expenditure ) പ്രത്യക്ഷ ഉൽപ്പാദനക്ഷമതയുള്ള ചെലവുകളാണ് മൂലധന ചെലവുകൾ . മൂലധന ആസ്തികൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന്റെ ഫലമായി ഉണ്ടാകുന്ന എല്ലാ ചെലവുകളും മൂലധന ചെലവുകളാണ് . റോഡുകൾ , റെയിൽവേ വിമാനത്താവളങ്ങൾ , തുറമുഖങ്ങൾ , വൈദ്യുത നിലയങ്ങൾ മുതലായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുമ്പോൾ ഗവൺമെന്റുകൾക്ക് ഭീമമായ ചെലവുകൾ ഉണ്ടാകുന്നു . ഇത്തരം മൂലധന ചെലവുകൾ ഉൽപ്പാദന വർദ്ധനവിനും സാമ്പത്തിക വളർച്ചയ്ക്കും സഹായകരമാകുന്നു . കേന്ദ്രം , സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങൾക്കും നൽകുന്ന വായ്പകളേയും മൂലധന ചെലവുകളായി കണക്കാക്കുന്നു . കാരണം ഈ വായ്പകൾ തിരിച്ചടയ്ക്കേണ്ടവയാണ് . ആദ്യകാലങ്ങളിൽ മൂലധന ചെലവുകളേയും പദ്ധതി ചെലവുകളെന്നും പദ്ധതിയേതര ചെലവുകളെന്നുമായി തരംതിരിച്ചിരുന്നു . എന്നാൽ ആസൂത്രണം നിർത്തലാക്കിയതിനുശേഷം ഈ വർഗീകരണം ഇപ്പോൾ അപ്രസക്തമായിത്തീർന്നു .
ബജറ്റിനെ രണ്ട് കാഴ്ചപ്പാടുകളിൽ കൂടി കാണാൻ കഴിയും : ഒന്ന് , അക്കൗണ്ടിങ്ങ് കാഴ്ചപ്പാടും രണ്ട് സാമ്പത്തിക കാഴ്ചപ്പാടും . അക്കൗണ്ടിങ്ങിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ ബജറ്റ് എന്നത് അടുത്ത സാമ്പത്തികവർഷത്തേക്കുള്ള പ്രതീക്ഷിത വരവുചെലവുകളുടെ ധനകാര്യ പ്രസ്താ വനയാണ് . സാമ്പത്തിക കാഴ്ചപ്പാടിൽ , സാമൂഹ്യ നീതി , സാമ്പത്തിക സ്ഥിരത തുടങ്ങിയ ചില ലക്ഷ്യങ്ങൾ സാക്ഷാത്കരിക്കാനുള്ള ധനനയ ഉപകരണമാണ് ബജറ്റ് .
2003 ൽ പാസ്സാക്കിയ ഒരു പ്രമുഖ നിയമമാണ് FRBM Act ( Fiscal Responsibility and Budget Management Act – സാമ്പത്തിക ഉത്തരവാദിത്തവും ബജറ്റ് മാനേജ്മെന്റും സംബന്ധിച്ച നിയമം ). അസ്ഥായിയായ ധനക്കമ്മി കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെ ധനകാര്യ സ്ഥിരത കൈവരിക്കുന്നതിനാണ് ഈ നിയമം പ്രധാനമായും ലക്ഷ്യമിടുന്നത് . FRBM അനു ശാസിക്കുന്ന മൂന്ന് നയപ്രസ്താവനകൾ ബജറ്റിനോടൊപ്പം അവതരിപ്പിക്കുന്നു . ഒന്നാമത്തേത് ധനകാര്യ സൂചകങ്ങൾക്കായി മൂന്നുവർഷത്തേക്കുള്ള നിർദ്ദിഷ്ട ലക്ഷ്യങ്ങൾ നിശ്ചയിക്കുന്ന ഇടക്കാല ധനനയ പ്രസ്താവനയാണ് . രണ്ടാമത്തേത് ഗവൺമെന്റിന് മുൻഗണനകൾ നിശ്ചയിക്കുന്ന ധനനയ ഉപായങ്ങളുടെ പ്രസ്താവനയാണ് . മൂന്നാമത്തേത് GDP വളർച്ചാനിരക്ക് , ബാഹ്യ ധനപരമായ മിച്ചം തുടങ്ങിയ സ്ഥല സാമ്പത്തിക സാധ്യതകൾ വിലയിരുത്തുന്ന സ്ഥല സാമ്പത്തിക ചട്ടക്കൂടിനെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രസ്താവനയാണ് .
സന്തുലിത , മിച്ച , കമ്മി ബജറ്റുകൾ ( Balanced , Surplus and Deficit Budgets ) . പൊതുചെലവുകൾ വരുമാനത്തേക്കാൾ കൂടുതലാവുമ്പോൾ ബജറ്റ് ഒരു കമ്മി ബജറ്റാണ് .
വരുമാനം ചെലവുകളേക്കാൾ കൂടുതലാവുമ്പോൾ ആ ബജറ്റ് മിച്ച ബജറ്റാണ്
വരുമാനവും ചെലവുകളും തുല്യമാകുമ്പോൾ അത് സന്തുലിത ബജറ്റാണ് .
ആധുനിക കാലത്ത് ഗവൺമെന്റുകൾ നിരവധി ധർമങ്ങൾ നിർവഹിക്കുന്നതിനാൽ ബജറ്റുകൾ മിക്കതും കമ്മിയിലാണ് .
ഗവൺമെന്റ് കമ്മിയുടെ അളവുകൾ ( Measures of Government Deficit ) . കമ്മി ബജറ്റുകൾ ഇക്കാലത്ത് സാധാരണമാണ് . കമ്മി നിയന്ത്രണാധീനമാണെങ്കിൽ അതുകൊണ്ട് യാതൊരു ദോഷവുമില്ല . എന്നിരുന്നാലും , കമ്മി പരിധിയിൽ കൂടുതലായാൽ അത് സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കും . അതു കൊണ്ട് കമ്മിയുടെ വിവിധ അളവുകളെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ് .
1. റവന്യൂ കമ്മി ( Revenue Deficit ) ഗവൺമെന്റിന്റെ റവന്യൂ വരുമാനത്തേക്കാൾ കൂടുതൽ റവന്യൂചെലവ് ഉണ്ടാകുകയാണെങ്കിൽ അതിനെ റവന്യൂ കമ്മി ( Revenue Deficit ) എന്നുപറയുന്നു .
റവന്യൂ കമ്മി = റവന്യൂ ചെലവ് – റവന്യൂ വരുമാനം
2. ധനക്കമ്മി ( Fiscal Deficit ) ഗവൺമെന്റിന്റെ മൊത്തം ചെലവ് വായ്പയൊഴികെയുള്ള മൊത്തം വരുമാനത്തേക്കാൾ കൂടുതലാണങ്കിൽ അതിനെ ധനക്കമ്മി ( Fiscal Deficit ) എന്നു പറയുന്നു .
ധനക്കമ്മി = മൊത്തം ചെലവ് – വായ്പഒഴികെയുള്ള മൊത്തം വരുമാനം
മൊത്തം ധനക്കമ്മി = മൊത്തം ചെലവ് – ( മൊത്തം വരുമാനം + ബാധ്യതയുണ്ടാക്കാത്ത മൂലധന വരുമാനം )
മൊത്തം ധനക്കമ്മി = ആഭ്യന്തരവായ്പ + RBIൽ നിന്നുള്ള വായ്പ വിദേശത്തുനിന്നുള്ള വായ്പ
ഉയർന്ന ധനക്കമ്മി സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഗവൺമെന്റ് അതിന്റെ വരുമാനത്തിനപ്പുറം ചെലവഴിക്കുന്നു എന്നാണ് . താങ്ങാനാകാത്ത ധനക്കമ്മി ഉയർന്ന പണപ്പെരുപ്പത്തിനും സ്ഥൂല സാമ്പത്തിക അസ്ഥിരതക്കും കാരണമാകും .
3. പ്രാഥമിക കമ്മി ( Primary Deficit ) കുമിഞ്ഞു കൂടിയ കടത്തിന്റെ പലിശ ഗവൺമെന്റ് ചെലവിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണ് . അതിനാൽ പലിശ ചെലവ് വഹിച്ചതിനു ശേഷമുള്ള വായ്പയിലെ ബാലൻസ് ( ധനക്കമ്മി ) പ്രധാനമാണ് . വായ്പയെടുക്കുന്നതിൽ ഭൂരിഭാഗവും പലിശയടവുകൾക്കായി മാറ്റി വെയ്ക്കുകയാണെങ്കിൽ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ മോശം സ്ഥിതിയിലാണ് . അത് കടക്കെണിയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം .
പ്രാഥമിക കമ്മി = മൊത്തം ധനക്കമ്മി – അറ്റ പലിശ ബാധ്യതകൾ
[table id=3 /]
- (1) റവന്യൂ കമ്മി = റവന്യൂ ചെലവ് – റവന്യൂ വരുമാനം = 9000 – 5773 = ₹3227
- (2) ധനക്കമ്മി = മൊത്തം ചെലവ് – ( മൊത്തം വരുമാനം + ബാധ്യതയുണ്ടാക്കാത്ത മൂലധന വരുമാനം )
ബാധ്യതയുണ്ടാക്കാത്ത മൂലധന വരുമാനം = മൂലധന വരുമാനം – കടബാധ്യത
= 4443 – 4140 = 303
ധനക്കമ്മി = 10216 – (5773 – 303)
= 10216 – 6076 = ₹4140 കോടി
- (3) പ്രാഥമിക കമ്മി = മൊത്തം ധനക്കമ്മി – അറ്റ പലിശ ബാധ്യതകൾ = 4140 – 2195 = ₹1945 കോടി
ധനനയം ( Fiscal Policy ) പൊതുചെലവുകൾ , നികുതി ചുമത്തൽ , കടം വാങ്ങൽ എന്നിവയെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഗവൺമെന്റിന്റെ നയത്തെ ധനനയം എന്നു പറയുന്നു .
” The General Theory of Employment , Interest and Money ” എന്ന തന്റെ മഹത്തായ കൃതിയിലൂടെ ജെ.എം. കെയ്ൻസ് ധനനയത്തെ ജനപ്രിയമാക്കി . സാമ്പത്തിക അസ്ഥിരതയുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ ധനനയത്തിലൂടെ ഗവൺമെന്റ് സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയെ സുസ്ഥിരമാക്കണം എന്നതാണ് കെയിൻസിന്റെ പ്രധാന വാദം . നികുതി ചുമത്തൽ , പൊതു ചെലവ് വാവായ്പയെടുക്കൽ എന്നിവ സംബന്ധിച്ച് ഗവൺമെന്റിന്റെ നയമാണ് സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്തിൽ നിന്ന് സമ്പദ് വ്യവസ്ഥകളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ കമ്മി ബജറ്റിലൂടെ ധനസഹായം ചെയ്തുകൊണ്ടുള്ള പൊതുചെലവ് പദ്ധതികളെ കെയ്ൻസ് പിൻതാങ്ങി .
മൂന്ന് മേഖലകളുള്ള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിലെ സന്തുലിത വരുമാന നിർണയം ( Determination of Equilibrium Income in a Three Sector Economy ) കുടുംബങ്ങൾ , ഉല്പാദക യൂണിറ്റുകൾ , ഗവൺമെന്റ് എന്നിവയാണ് ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിലെ മൂന്ന് മേഖലകൾ ദ്വിമേഖലാ മാതൃകയിലേക്ക് ഗവൺമെന്റുകൂടി പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ അത് തിമേഖലാ മാതൃകയാകുന്നു .
സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ ഗവൺമെന്റ് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ മൊത്തം ചോദനം കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്യാം . അതെല്ലാം ഗവൺമെന്റ് എത്രത്തോളം സാധന സേവനങ്ങൾ വാങ്ങുന്നു എന്നതിനെയും ഒറ്റത്തവണ നികുതിയേയും ( lump – sum tax – T ) അല്ലെങ്കിൽ ആനുപാതിക നികുതിയേയും ( proportional tax – tY ) മാറ്റ അടവിനെയും ( transfer payment – TR ) ആശ്രയിച്ചിരിക്കും . ഈ ചരങ്ങളെല്ലാം വരുമാനത്തിന്റെ / ഉൽപന്നത്തിന്റെ സന്തുലിതാവസ്ഥയെ ബാധിക്കുന്നു . വ്യത്യസ്ത സാഹചര്യങ്ങളിൽ മൂന്ന് മേഖല കളുള്ള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിലെ സന്തുലിത വരുമാന നിർണയത്തെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്യാം .
- (1) ഒറ്റത്തവണ നികുതി ചുമത്തുമ്പോഴുള്ള സന്തുലിയ വരുമാന നിർണയം
- (2) ആനുപാതിക നികുതി ചുമത്തുമ്പോഴുള്ള സന്തുലിത വരുമാന നിർണയം
1. ഒറ്റത്തവണ നികുതി ചുമത്തുമ്പോഴുള്ള സന്തുലിത ( Determination of Equilibrium Level of Income in case of Lump – sum Taxes ) തിമേഖലാ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ മൊത്തം ചോദനം ( AD ) എന്നത് ഉപഭോഗ ചോദനം ( C ) , നിക്ഷേപ ചോദനം ( I ) , ഗവൺമെന്റ് ചോദനം ( G ) എന്നിവ ചേർന്നതാണ് . അതിനാൽ ഗവൺമെന്റുള്ള അടഞ്ഞ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിലെ മൊത്തം ചോദനം , AD = C + I + G ആയിരിക്കും . മൊത്തം ചോദനത്തിന്റെ വിവിധ ഘടകങ്ങളെ ചുരുക്കി വിവരിക്കാം .
( 1 ) ഉപഭോഗ ചോദനം ( Consumption demand – C ) ഉപഭോഗ ചോദനം കുടുംബങ്ങളുടെ ജനങ്ങളുടെ വിനിയോഗ വരുമാനത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു . മൊത്തം വരുമാനത്തിൽനിന്ന് ഒറ്റത്തവണ നികുതി കുറയ്ക്കുകയും മാറ്റ അടവുകൾ കൂട്ടുകയും ചെയ്താൽ വിനിയോഗ വരുമാനം ( Y ) ലഭിക്കും . അതായത് ,
YD = Y – T + TR
ഗവൺമെന്റുള്ള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ ഉപഭോഗ ധർമ്മത്തെ
കുടുംബ മേഖലയുടെ ഉപഭോഗ ചോദനം സ്വതന്ത്ര ഉപഭോഗ ചെലവും വിനിയോഗ വരുമാനത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്ന ഉപഭോഗ ചെലവും ചേർന്നതായതുകൊണ്ട് ഉപഭോഗ സമവാക്യം
C = C + cYD
C = C + c(Y – T + TR)
( 2 ) നിക്ഷേപ ചോദനം ( Investment demand – I )
ദ്വിമേഖലാ മാതൃകയിലെ പോലെ തിമേഖലാ മാതൃകയിലും നിക്ഷേപ ചോദനത്തിന്റെ അളവ് സ്ഥിരമാണെന്ന് സങ്കല്പ്പിക്കുന്നു . അതുകൊണ്ട് ,
( 3 ) ഗവൺമെന്റ് ചോദനം ( Government demand – G )
എല്ലാ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിലും ഗവൺമെന്റ് സാധനങ്ങളും സേവനങ്ങളും വാങ്ങുന്നു . ഇതിന്റെ ചെലവ് സ്ഥിരമാണെന്ന് സങ്കല്പ്പിക്കുന്നു . അതിനാൽ ,
മൊത്തം ചോദനം ,
AD = C + I + G AD = C +c(Y – T + TR) + I + G AD = C + cY – cT + cTR + I + G AD = A + cY ആണ് AD വക്രം / സമവാക്യം .
Y = C – c(Y – T + TR + I + G)
സന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ :
AS = Y = AD
Y = C – c(Y – T + TR) + I + G
Y = C + cY – cT + cTR + I + G Y – cY = C – cT + cTR + I + G Y(1 – c) = C – cT + cTR + I + G
Y* = \( \mathbf{\frac{\overline {C} \,-\, cT\, +\, c\overline {TR} +\overline {I}+\overline{G}}{1\,-\,c}} \) = \( \mathbf{\frac{\overline{A}}{1\,-\,c}} \)
ഡയഗ്രം 11.1 ൽ 45° ലൈൻ AS = AD സമത്വ രേഖയാണ് . AD = A + cY ആണ് മൊത്തം ചോദന വക്രം . AD വകത്തിന്റെ വെർട്ടിക്കൽ ഇന്റർസെപ്റ്റ് A ചെരിവ് ‘c’ യുമാണ് ( MPC ) എന്ന ബിന്ദുവിൽ AS = AD ആകുന്നു . അപ്പോൾ , സന്തുലിത വരുമാനം / ഉല്പന്നം Y* ആകുന്നു .
EXAMPLE 11.1 : ഉപഭോഗ ധർമ്മം , C = 20 + .8YD, I = I = 20 , T = T = 10 , TR = TR = 5 ,G = G = 10 ആണെന്ന് കരുതുക . അപ്പോൾ , മൊത്തം ചോദന ധർമ്മം :
Y – .8Y = 46
സന്തുലിത വരുമാനം , Y* = \( \mathbf{\frac{46}{.2}} \) = 230
Y* = \( \mathbf{\frac{\overline {C} \,-\, cT\, +\, c\overline {TR} +\overline {I}+\overline{G}}{1\,-\,c}} \) = \( \mathbf{\frac{100 \,-\, .75 \,×\, 10\, +\, .75 \,× \,4 \,+ \,40\,+\, 20}{1\,-\,.75}} \) = \( \mathbf{\frac{160 \,-\, .75\, +\, 3 }{.25}} \) = \( \mathbf{\frac{155.5}{.25}} \) = 622 കോടി
ഗവൺമെന്റ് ചെലവിലെ മാറ്റം ( Change in Government Expenditure ) . ഗവൺമെന്റ് ചെലവിൽ മാറ്റമുണ്ടാകുമ്പോൾ ADയെ എങ്ങനെ ബാധിക്കുന്നുവെന്നു നമുക്ക് നോക്കാം . നികുതികൾ സ്ഥിരമായി നില നിർത്തിക്കൊണ്ട് ഗവൺമെന്റ് വാങ്ങൽ വർധിച്ചാൽ മൊത്തം ചോദനം വർധിക്കും . തന്മൂലം AD രേഖ AD1 ൽ നിന്ന് AD2 ആയി ഡയഗ്രം 11.2 ൽ കാണുന്നതുപോലെ മുകളിലേക്ക് ഷിഫ്റ്റ് ചെയ്യും . പുതിയ സന്തുലിത തലം E1 നിന്ന് E2 വിലേക്ക് നീങ്ങുന്നു . അതിനാൽ ഗുണക പ്രഭാവത്തിന്റെ ഫലമായി സന്തുലിത ഉല്പന്നം Y*1 ൽ നിന്ന് Y*2 ആയി വർധിക്കുന്നു .
ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് ഗുണകം ( Government Expenditure Multiplier ) . വരുമാന മാറ്റവും ( ΔY ) ഗവൺമെന്റ് ചെലവി ലുണ്ടാകുന്ന മാറ്റവും ( ΔG ) തമ്മിലുള്ള അനുപാ ഓട്ടോണമസ് ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് ഗുണകം എന്നു പറയുന്നു .
ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് ഗുണകം = \( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔG}} \) = \( \mathbf{\frac{1}{1\,-\,c}} \)
\( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔG}} \) = \( \mathbf{\frac{1}{1\,-\,c}} \) = \( \mathbf{\frac{1}{1\,-\,.8}} \) = \( \mathbf{\frac{1}{.2}} \) = 5
ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് ഗുണകം 5 ആണെന്നതിന്റെ അർത്ഥം ഗവൺമെന്റ് ₹1 വർധിപ്പിച്ചാൽ വരുമാനം ₹5 കണ്ട് വർധിക്കുമെന്നാണ് .
PROBLEM 11.4 : ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് 100 രൂപയിൽ നിന്ന് 200 രൂപയായി വർധിപ്പിച്ചപ്പോൾ ദേശീയ വരുമാനം 1,500 രൂപയിൽ നിന്ന് 1,900 രൂപ യായി വർധിച്ചുവെങ്കിൽ ഗുണകം എത്ര ?
\( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔG}} \) = \( \mathbf{\frac{400}{100}} \) = 4
PROBLEM 11.5 ഒരു സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ MPC .75 ആയിരിക്കെ ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് 100 രൂപകണ്ട് വർധിപ്പിച്ചുവെങ്കിൽ മൊത്തം വരുമാനത്തിലുള്ള വർധനവ് എത്ര ?
ΔY = \( \mathbf{\frac{ΔG}{1\,-\,MPC}} \) = \( \mathbf{\frac{100}{1\,-\,.75}} \) = \( \mathbf{\frac{100}{.25}} \) = 400
നികുതികളിലെ മാറ്റങ്ങൾ ( Changes in Taxes ) . നികുതികളിലെ മാറ്റങ്ങൾ മൊത്തം ചോദനത്തെയും സന്തുലിത വരുമാനത്തെയും ബാധിക്കുന്നു . നികുതി വെട്ടിക്കുറച്ചാൽ വരുമാനത്തിന്റെ ഓരോ തലത്തിലേയും വിനിയോഗ വരുമാനത്തെ വർധിപ്പിക്കുന്നു . AD വക്രം നികുതിയിലുള്ള കുറവിന്റെ ‘c’ മടങ്ങ് മുകളിലേക്ക് ഷിഫ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു . അതുപോലെ നികുതി വർധിപ്പിച്ചാൽ AD വക്രം നികുതി വർധനവിന്റെ ‘c’ മടങ്ങ് താഴേക്ക് ഷിഫ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു ( cT ) ഇത് ഡയഗ്രം 11.3 ൽ കൊടുത്തിരിക്കുന്നു . നികുതിയിൽ ΔT അളവ് കുറവ് വരുത്തുമ്പോൾ വരുമാനം ΔY അളവ് വർധിക്കുന്നു . E1 ബിന്ദുവിൽ വരുമാനം Y*1 ആണ് . നികുതി കുറച്ചതിന്റെ ഫലമായി AD വക്രം AD1 ൽ നിന്ന് AD2 ആയി മുകളിലേക്ക് ഷിഫ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു . അപ്പോൾ സന്തുലിത വരുമാനം Y*1 ൽ നിന്ന് Y*2 ആയി വർധിക്കുന്നു .
നികുതി ഗുണകം ( Tax Multiplier ) . വരുമാനത്തിലെ മാറ്റത്തോട് ( ΔY ) നികുതിയിലുള്ള മാറ്റത്തിന്റെ ( ΔT ) അനുപാതമാണ് നികുതി ഗുണകം . നികുതി ഗുണകം നെഗറ്റീവാണ് . എന്തു കൊണ്ടെന്നാൽ , ഒറ്റത്തവണ നികുതിയുടെ അളവ് കുറച്ചാൽ സന്തുലിത വരുമാനം കൂടും . ഒറ്റത്തവണ നികുതിയുടെ അളവ് കൂട്ടിയാൽ സന്തുലിത വരുമാനം കുറയും .
നികുതി ഗുണകം = \( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔT}} \) = \( \mathbf{\frac{-\,c}{1\,-\,c}} \)
AD = C + I + G = 20 + .8 ( Y – 5 + 5 ) + 20 + 10 = 50 + .8Y – 4 + 4 = 50 + .8Y സന്തുലിത വരുമാനം ,Y*2 = \( \mathbf{\frac{50}{.2}} \) = 250 രൂപ
സന്തുലിത ബജറ്റ് ഗുണകം ( Balanced Budget Multiplier ) ഗവൺമെന്റ് ചെലവ് ഗുണകത്തിന്റെയും നികുതി ഗുണകത്തിന്റെയും ആകെ തുകയാണ് സന്തുലിത ബജറ്റ് ഗുണകം . അതായത് ,
സന്തുലിത ബജറ്റ് ഗുണകം = \( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔG}} \) + \( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔT}} \)
EXAMPLE 11.7: സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയുടെ MPC .8 ആയിരിക്കെ , ഗവൺമെന്റ് 10 നികുതി ചുമത്തി ലഭിച്ച തുക മുഴുവനും ചെലവഴിക്കുന്നുവെന്ന് കരുതുക ( ΔG = ΔT = 10 ) അപ്പോൾ ഗവൺമെന്റ് ചെലവു മൂലം ജനങ്ങളുടെ വരുമാനത്തിലുള്ള വർധനവ് , ΔY
ΔY = \( \mathbf{\frac{ΔG}{1\,-\,c}} \)
ΔY = \( \mathbf{\frac{10}{1\,-\,.8}} \)
ΔY = \( \mathbf{\frac{10}{.2}} \)
= 50ΔY = \( \mathbf{\frac{-cΔT}{1\,-\,c}} \)
ΔY = \( \mathbf{\frac{-.8×10}{1\,-\,.8}} \)
ΔY = \( \mathbf{\frac{-8}{.2}} \)
= – 40മാറ്റ അടവ് ഗുണകം ( Transfer Payment Multiplier ) വരുമാനത്തിലെ മാറ്റവും ( ΔY ) മാറ്റഅടവിലെ മാറ്റവും ( ΔTR ) തമ്മിലുള്ള അനുപാതമാണ് മാറ്റ അടവ് ഗുണകം .
മാറ്റ അടവ് ഗുണകം = \( \mathbf{\frac{ΔY}{ΔTR}} \) = \( \mathbf{\frac{c}{1\,-\,c}} \)
ആനുപാതിക നികുതിയും ഉപഭോഗ ധർമ്മവും ( Proportional Tax and Consumption Function ) വരുമാനം മാറുന്നതിനനുസരിച്ച് മാറുന്ന നികുതിയാണ് ആനുപാതിക നികുതി . ഇവിടെ ഗവൺമെന്റ് വരു മാനത്തിന്റെ ഒരു നിശ്ചിത ശതമാനം നികുതിയായി ചുമത്തുന്നു . ഈ നികുതി വരുമാനത്തിന്റെ തലം അനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു . അതിനാൽ ആനുപാതിക നികുതിയുടെ കാര്യത്തിൽ T എന്നത് tY ആയിത്തീരുന്നു ( T = tY ) ഇവിടെ ‘t’ നികുതി നിരക്കാണ് . അപ്പോൾ ഉപഭോഗ ധർമ്മം .
C = C – c(Y – tY + TR ) = C + cY – ctY + cTR C = C + cTR + c( 1 – t ) Y
AD = C + I + G ആണെന്ന് നമുക്കറിയാം . ∴ AD = C + cTR + c(1 – t )Y + I + G AD = C + cTR + I + G + c(1 – t )Y AD = A + c(1 – t )Y
2. ആനുപാതിക നികുതി ചുമത്തുമ്പോഴുള്ള സന്തുലിത വരുമാന നിർണയം ( Determination of Equilibrium Level of Income in case of Proportional Tax ) ആനുപാതിക നികുതി ചുമത്തുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ സന്തുലിത വരുമാന സമവാക്യം നമുക്ക് രൂപീകരിക്കാം .
AD = C + I + G = C +c(Y – tY + TR) + I + Gസന്തുലിതാവസ്ഥയിൽ , AS = Y = ADY = C + c(Y – tY + cTR) + I + G
Y* = \( \mathbf{\frac{\overline {C} \,+\, c\overline {TR} +\overline {I}+\overline{G}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \) = \( \mathbf{\frac{\overline{A}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \)
EXAMPLE 11.9 : C = 20 , MPC = .8 , t = .1 , TR = TR = 5 , I = I = 20 , G = G = 10 ആണെന്ന് കരുതുക . അപ്പോൾ , സന്തുലിതാവസ്ഥ :
Y = \( \mathbf{\frac{\overline{A}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \) , A = C + cTR) + I + G = \( \mathbf{\frac{20\,+\,.8\,×\,5\,+\,20\,+\,10}{1\,-\,.8(1\,-\,.1)}} \) , = \( \mathbf{\frac{50\,+\,4 }{1\,-\,.8\,×\,.9}} \) , = \( \mathbf{\frac{54 }{1\,-\,.72}} \) , = \( \mathbf{\frac{54 }{.28}} \) , = 192.86
ആനുപാതിക നികുതി ചുമത്തുമ്പോഴുള്ള ഓട്ടോണമസ് ചെലവ് ഗുണകം : ( Autonomous Expenditure Multiplier in the Case of Proportional Taxes ) ആനുപാതിക നികുതി ചുമത്തുമ്പോൾ ഓട്ടോണമസ് ചെലവ് ഗുണകം :
\( \mathbf{\frac{{ΔY}}{Δ\overline{A}}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \)
\( \mathbf{\frac{{ΔY}}{Δ\overline{A}}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{1\,-\,.8(1\,-\,.1)}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{1\,-\,.8\,×\,.9}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{1\,-\,.72}} \) = \( \mathbf{\frac{{1}}{.28}} \) = 3.57
EXAMPLE 11.11 : ഉദാഹരണം 11.9 ൽ ആനുപാതിക നികുതി 10 % ( t = .1 ) ആയിരുന്നു . ഇത് 8 % ( t = 0.08 ) ആയി കുറയ്ക്കുന്നുവെന്നു കരുതുക . അപ്പോൾ , പുതിയ സന്തുലിത വരുമാനം Y*2 ,
\( \mathbf{\frac{{\overline{A}}}{1\,-\,c(1\,-\,t)}} \) = \( \mathbf{\frac{{54}}{1\,-\,.8(1\,-\,.08)}} \) = \( \mathbf{\frac{{54}}{1\,-\,.8\,×\,.92}} \) = \( \mathbf{\frac{{54}}{1\,-\,.736}} \) = \( \mathbf{\frac{{54}}{.264}} \) = 204.55
ഓട്ടോമാറ്റിക് സ്റ്റെബിലൈസർ ( Automatic Stabiliser ) സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ യാതൊരുവിധ പ്രേരണയുമില്ലാതെ സ്വയം പ്രവർത്തിക്കുന്ന നയങ്ങളെ ഓട്ടോമാറ്റിക് സ്റ്റെബിലൈസർ എന്നു പറയുന്നു . ആനുപാതിക നികുതി ഒരു ഓട്ടോമാറ്റിക് സ്റ്റെബിലൈസർ പോലെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു . ആനുപാതിക നികുതിയിൽ GDP യിലുണ്ടാകുന്ന ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകൾക്കനുസൃതമായി വരുമാനം കൂടുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്യും . ഗവൺ മെന്റ് നല്കുന്ന തൊഴിലില്ലായ്മ പെൻഷൻ പോലെ യുള്ള മാറ്റ് അടവുകൾ ഓട്ടോമാറ്റിക് സ്റ്റെബിലൈസർ പോലെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു . ഇത്തരത്തിലുള്ള ഓട്ടോ മാറ്റിക് സ്റ്റെബിലൈസറുകളെ വിവേചനരഹിത wmmwo ( non – discretionary fiscal policy ) എന്നു വിളിക്കുന്നു .
വിവേചന ധനനയം ( Discretionary Fiscal Policy ) സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയെ സുസ്ഥിരമാക്കി നിർത്താൻ ഗവൺമെന്റ് ബോധപൂർവം നടപ്പാക്കുന്ന ധനനയത്തെയാണ് വിവേചന ധനനയം എന്നു പറയുന്നത് . സാമ്പത്തിക സ്ഥിരത കൈവരിക്കുക എന്ന ഏക ലക്ഷ്യത്തോടെ ഗവൺമെന്റ് ചെയ്യുന്ന നിക്ഷേപം , പൊതു ചെലവ് തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വിവേചന ധനനയങ്ങളാണ് . ഉദാഹരണമായി , പുതിയ നികുതികൾ ഏർപ്പെടുത്തുക , പൊതുകടം വർധിപ്പിക്കുക തുടങ്ങിയവ .
കടം ( Debt ) ഗവൺമെന്റ് ബജറ്റിൽ കമ്മിയുണ്ടെങ്കിൽ അത് നികത്തേണ്ടതാണ് . കമ്മികൾ നികത്തുന്നതിന് മൂന്ന് മാർഗ്ഗങ്ങളുണ്ട് ;
- a. നികുതി ചുമത്തൽ
- b. വായ്പയെടുക്കൽ
- c. കറൻസി അച്ചടിക്കൽ
ഗവൺമെന്റ് കടത്തിന്റെ ഉചിതമായ തുക ( Appropriate Amount of Government debt ) സ്വകാര്യകടവും പൊതുകടവും തമ്മിൽ വേർതിരിക്കുക എന്നത് പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു . ഗവൺമെന്റ് പരമാധികാരിയാണ് . അതുകൊണ്ട് , ഗവൺമെന്റിന് വിപുലമായ വിഭവങ്ങൾ ലഭ്യമാണ് . നികുതികൾ ചുമത്താനോ അത്യാവശ്യമെങ്കിൽ കറൻസി അച്ചടിക്കാനോ അതിനു കഴിയും . വിഭവങ്ങൾ സ്വരൂപിക്കുന്നതിന് സാമ്പ്രദായികമല്ലാത്ത മാർഗങ്ങളെയും അതിന് ആശ്രയിക്കാം . വ്യക്തികൾക്കും സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും ഇതു സാധ്യമല്ല . എന്നാൽ ഉയർന്ന തോതിലുള്ള കടം ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്ക് കാരണമായേക്കാം എന്ന് മനസ്സിലാക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ് .
വായ്പയെടുക്കുന്നതിലൂടെയുള്ള ( ഗവൺമെന്റ് ബോണ്ടുകൾ ) കടം തിരിച്ചടയ്ക്കേണ്ടതാണ് . 20 വർഷത്തേക്കുള്ള ഗവൺമെന്റ് ബോണ്ടിന്റെ കാര്യമെടുക്കുക . ഇപ്പോൾ സ്വരൂപിച്ച പണം 20 വർഷത്തിനുശേഷം തിരിചടയ്ക്കേണ്ടതുണ്ട് . അതിനാൽ കടബാധ്യത ഭാവി തലമുറയിലേക്ക് മാറ്റപ്പെടുന്നു . ഭാവിതലമുറയ്ക്ക് ബാധ്യതയുണ്ടാക്കുന്നത് മോശമായ പ്രവൃത്തിയാണ് . ഉയർന്ന തോതിലുള്ള കടത്തിനെതിരെയുള്ള ഒരു പ്രധാന വാദം അത് ‘ ക്രൗഡിങ്ങ് ഔട്ട് ‘ എന്ന പ്രതിഭാസത്തിലേക്ക് നയിക്കുമെന്നാണ് . ഗവൺമെന്റ് വലിയ തുക കടം വാങ്ങുന്നത് സ്വകാര്യ നിക്ഷേപത്തിൽ കുറവുവരാൻ കാരണമാകുന്നു എന്നാണ് ക്രൗഡിങ്ങ് ഔട്ട് എന്നതുകൊണ്ട് അർത്ഥമാക്കുന്നത് . സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ ലഭ്യമാകുന്ന മൊത്തം സമ്പാദ്യം പരിമിതമാണ് . ഈ സമ്പാദ്യത്തിന്റെ വലിയൊരു ഭാഗം ഗവൺമെന്റ് കടം വാങ്ങുകയാണെങ്കിൽ സ്വകാര്യമേഖലയ്ക്ക് മൂലധന നിക്ഷേപം നടത്താൻ കുറച്ചു വിഭവങ്ങളെ അവശേഷിക്കുകയുള്ളൂ . ഈ ക്രൗഡിങ്ങ് ഔട്ട് നിക്ഷേപ സാമ്പത്തിക വളർച്ചയെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നു . നികുതി വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുന്നതിന്റെ ഫലമായുള്ള ഉയർന്ന വിനിയോഗയോഗ്യ വരുമാനം മൊത്തം ചോദനം വർധിക്കാൻ കാരണമാകും എന്നതാണ് നികുതി വെട്ടി കുറയ്ക്കുന്നതിന് അനുകൂലമായ വാദം . ഉയർന്ന ചോദനം ഉയർന്ന ഉൽപ്പാദനം ആവശ്യമാക്കുകയും അതുവഴി ഉയർന്ന വളർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു . ഇത് പലപ്പോഴും പ്രാവർത്തികമായിരുന്നു . എന്നാൽ ഇതിന്റെ ഫലമെന്തെന്നാൽ , നികുതി വെട്ടിക്കുറച്ചതിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്ന കടം തീർക്കാൻ ജനങ്ങളുടെ മേൽ പിന്നീട് ഗവൺമെന്റുകൾക്ക് നികുതി ചുമത്തേണ്ടി വരും എന്നതാണ് . ഇത് ഭാവിയിൽ ഉയർന്ന നികുതികൾ ക്ഷണിച്ചുവരുത്തും . ജനങ്ങൾ ഇതിന്റെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കുന്നില്ല ; അല്ലെങ്കിൽ , അതിലുപരിയായി , നികുതി ഭാരം മുഴുവൻ ഭാവിതലമുറയ്ക്കായിരിക്കും എന്ന് അവർ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു എന്നതാണ് വാദമുഖം .റിക്കാർഡിയൻ തുലനം ( The Ricardian Equivalence ) പ്രസിദ്ധ ക്ലാസ്സിക്കൽ സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനായ ഡേവിഡ് റിക്കാർഡോ രസകരമായ ഒരു വാദഗതി മുന്നോട്ടുവച്ചു . ഗവൺമെന്റ് ചെലവിന്റെ അനന്തരഫലങ്ങൾ ജനങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുന്നുണ്ടെന്ന് റിക്കാർഡോ വാദിച്ചു . ഗവൺമെന്റ് വലിയ തോതിൽ കടമെടുക്കുന്നത് ഭാവിയിൽ ഉയർന്ന നികുതികളിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് അവർക്കറിയാം . മാത്രമല്ല , ഉയർന്ന ഗവൺമെന്റ് കടം ഭാവി തലമുറകൾക്ക് അധിക ബാധ്യതയുണ്ടാക്കുമെന്നും അവർക്കറിയാം . ഭാവി തലമുറകൾ അവരുടെ മക്കളും പേരക്കുട്ടികളുമായതിനാൽ ഭാവിയിലെ കടത്തേക്കുറിച്ച് അവർ ആശങ്കാകുലരായിരിക്കും . ഇത് ഉയർന്ന സമ്പാദ്യത്തിലേക്ക് നയിക്കും . ഗവൺമെന്റ് വായ്പയെടുക്കുന്നതിനനുസരിച്ച് ജനങ്ങൾ കൂടുതൽ സമ്പാദിക്കുമെന്ന് റിക്കാർഡോ വാദിക്കുന്നു . അതിനാൽ , ഗവൺമെന്റിന്റെ വായ്പയെടുക്കലിന് തുല്യമായിരിക്കും ജനങ്ങളുടെ സമ്പാദ്യം . അതുകൊണ്ട് മൊത്തം ദേശീയ സമ്പാദ്യത്തിൽ യാതൊരു മാറ്റവുമുണ്ടാകില്ല . ഇതിനെ റിക്കാർഡിയൻ തുലനം എന്നു വിളിക്കുന്നു . ഗവൺമെന്റ് ചെലവുകൾക്ക് പണം കണ്ടെത്തുന്നതിൽ നികുതി ചുമത്തുന്നതും വായ്പയെടുക്കുന്നതും തുല്യ ഫലമുണ്ടാക്കുന്നു എന്ന് ഈ സിദ്ധാന്തം കരുതുന്നതിനാലാണ് അതിനെ തുലനം ( equivalence ) എന്നു പറയുന്നത് .
കമ്മിയെയും കടത്തെയും കുറിച്ചുള്ള മറ്റ് വീക്ഷണങ്ങൾ ( Other perspectives on Deficit and Debt ) ഉയർന്ന ബജറ്റ് കമ്മി പണപ്പെരുപ്പത്തിന് ഇടയാക്കുമെന്നതാണ് കമ്മിയ്ക്കെതിരായ ഏറ്റവും ശക്തമായ വാദം . ഉയർന്ന കമ്മി അധിക ചോദനത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു . ഈ ചോദന വർധനവിന് അനുസൃതമായി പ്രദാനത്തിലും വർധനവുണ്ടായില്ലെങ്കിൽ വിലകൾ ഉയരും . എന്നിരുന്നാലും സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ അധികമായ വിഭവശേഷിയുണ്ടെങ്കിൽ ചോദനവർധനവിന്റെ അളവിനു തുല്യമായി സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് പ്രദാനവും വർധിപ്പിക്കാൻ കഴിയും . ഇത് പണപ്പെരുപ്പത്തിലേക്ക് നയിക്കില്ല . പൂർണ്ണമായ വിഭവശേഷിയിൽ കമ്മികളും അധിക ചോദനവും പണപ്പെരുപ്പത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം .
നേരത്തെ തന്നെ സംക്ഷിപ്തമായി വിശദീകരിച്ച മറ്റൊരു വാദമുഖമാണ് ക്രൗഡിങ്ങ് ഔട്ട് പ്രതിഭാസം . കുമ്മി നികത്താൻ ഗവൺമെന്റ് അമിതമായി കടമെടുക്കുമ്പോൾ സ്വകാര്യമേഖലയ്ക്ക് ഉൽപ്പാദനക്ഷമമായ നിക്ഷേപം നടത്താൻ വേണ്ടത് പണം ലഭിക്കാതെ വരുന്നു . ഇത് സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ മൊത്തം മൂലധന സ്വരൂപണത്തെ സ്വാധീനിക്കുകയും സാമ്പത്തിക വളർച്ചയെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു . മാത്രമല്ല , ഉൽപ്പാദനക്ഷമമായ സ്വകാര്യമേഖലയ്ക്കുള്ള മൂലധനത്തിന്റെ ചെലവ് ( പലിശ ) ഉയരുന്നു . ഉയർന്ന തോതിലുള്ള ഗവൺമെന്റ് കടംവാങ്ങലും കമ്മിയും സംബന്ധിച്ച പ്രഖ്യാപനങ്ങൾ ധനകാര്യ വിപണികളിൽ ഗവൺമെന്റ് ബോണ്ടുകളുടെ വരുമാനം ( പലിശ ) വർദ്ധിക്കുന്നതിലേക്കു നയിക്കുന്നതായി കാണാൻ കഴിയും . സാമ്പത്തിക വളർച്ചയുടെ കാഴ്ചപാടിൽ ഉയർന്ന പലിശനിരക്കുകൾ ഒരു പ്രതികൂല ഘടകമാണ് . കടം വാങ്ങലും കമ്മിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയം കമ്മിയുടെ ശരിയായ അനുപാതത്തിലേക്കും ഗുണമേന്മയിലേക്കും ചുരുങ്ങുന്നു . കമ്മി നിയന്ത്രണാധീനവും സ്ഥായിയായതുമാണെങ്കിൽ യാതൊരു പ്രശ്നവുമില്ല . ഒരു പ്രധാന വശം കമ്മിയുടെ ഗുണമേന്മയാണ് . അതായത് , എന്തുദ്ദേശ്യത്തിനുവേണ്ടിയാണ് പണം ഉപയോഗിക്കുന്നത് എന്നതാണ് കടം വാങ്ങിയ പണം ഫലവത്തായി ഉപയോഗിക്കുകയാണെങ്കിൽ , ഉദാഹരണത്തിന് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിൽ നിക്ഷേപിക്കുക , അത് ഭാവിയിൽ ഉയർന്ന ഉൽപ്പാദനത്തിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം . ഉയർന്ന സാമ്പത്തിക വളർച്ചകളുടെ തിരിച്ചടവ് സാധ്യമാക്കുകയും കമ്മി കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു . സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ വളരുന്നതിനനുസരിച്ച് കടവും GDP യും തമ്മിലുള്ള അനുപാതം കുറയുകയും കടം താങ്ങാവുന്നതും കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ എളുപ്പമുള്ളതുമായിത്തീരുന്നു . ചുരുക്കത്തിൽ , വായ്പയെടുക്കൽ പരിധിക്കുള്ളിലുള്ളതും , അത് ഉൽപാദനക്ഷമവും ആയിരിക്കണം ; കടം സ്ഥായിയാതുമായിരിക്കണം .കമ്മി കുറയ്ക്കൽ ( Deficit Reduction ) പൊതുചെലവ് കുറച്ചും പുതിയ നികുതികൾ ചുമത്തിയും ഗവൺമെന്റിന് കമ്മി കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും . ഇന്ത്യയിൽ ഗവൺമെന്റ് കമ്മി കുറയ്ക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്ന മാർഗങ്ങളിലൂടെയാണ് .
- ( 1 )പ്രത്യക്ഷ നികുതികൾ കാര്യക്ഷമമായി പിരിച്ചെടുക്കുക . ( റവന്യൂ വരുമാനം വർധിപ്പിക്കുക – raising revenue ) .
- ( 2 ) ഗവൺമെന്റ് പാലവുകൾ കുറയ്ക്കുക .
- ( 3 ) പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഓഹരികൾ വിറ്റഴിക്കുക ( പൊതു നിക്ഷേപം ഒഴിവാക്കൽ – disinvestment ) .